نیروهای اجتماعی شبکه‌ای: مفهوم نوین جامعه‌شناسی سیاسی جدید ایران

author

  • محمد توحیدفام دانشیار دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
Abstract:

در بررسی نیروهای اجتماعی در فضای علمی جداساز پارادایم مدرن، کلیه مطالعات به سمت توجه به لایه‌بندی‌ها و گروه‌بندی‌ها هدایت می‌شود. برای این لایه‌ها و گروه‌بندی‌ها، مرزها و ثبات مشخصی فرض می‌شود و درنتیجه شناخت واقعی نیروهای اجتماعی دچار ضعف و نقصان می‌گردد؛ بنابراین با آشکار شدن ضعف پارادایم مدرن از نظر مبانی معرفت‌شناختی و ابزارهای شناخت، با تلاش برای عرضه ابزارها و قالب‌های جدید معرفتی، شاهد شکل‌گیری مفاهیم تازه‌ای هستیم که فضای علمی متفاوتی را ایجاد کرده است؛ ازاین‌رو سزاست با خروج ذهنی و علمی از پارادایم‌های مسلط و رها شدن از قید و بندهای آن، پرسش‌های مختلفی طراحی شود و در فضای متفاوتی به این پرسش‌ها پاسخ داده شود. در این مقاله سعی بر آن است تا مدل‌هایی برای مطالعه نیروهای اجتماعی عرضه شود که بیانگر واقعیت اجتماعی درحال‌دگرگونی و بدون مرزبندی مشخص باشد؛ ازاین‌رو نمی‌توان ویژگی‌های فرهنگی ثابت و مداومی برای نیروهای اجتماعی در نظر گرفت. امروزه مفروض کردن شناخت اجتماعی در وجوه فرهنگی آن به‌صورتی‌شبکه‌ای برای بررسی نیروهای اجتماعی جامعه ایران، امری ضروری است و به نظر می‌رسد شناخت مبتنی بر قشربندی و جداسازی (طبقه، گروه، حزب، شأن وغیره) چندان مفید فایده نباشد. درخواست‌های اجتماعی، مبنای شناخت و بررسی نیروهای اجتماعی شبکه‌ای و چگونگی عملکرد آنها را می‌توان به عنوان مفهوم نوین جامعه‌شناسی سیاسی جدید ایران در قالب«امر سیاسی» تلقی کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جامعه‌شناسی سیاسی عربستان: روابط دولت و نیروهای سیاسی- اجتماعی.

در این مقاله پس از طرح مباحث تئوریک مربوط به امکان و شکل تحلیل جامعۀ عربستان سعودی از منظر جامعه‌شناسی سیاسی، به شکاف‌های فعال و غیرفعال دینی، مذهبی، سنت و مدرنیسم، طرفداری از حکومت یا مخالفت با آن و شکاف‌های نسلی و قبائلی در این کشور پرداخته خواهد شد. استدلال اصلی این مقاله بر آن است که به دلیل نبود بسترهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، در صورت فقدان بحرانی مهم و آن هم عمدتاً از خارج عربستا...

full text

مفهوم "حاکمیت نوین" یا مفهوم "نوین حاکمیت"

حاکمیت مفهومی است که همواره با بحث از حکومت مطرح شده چرا که توجیه کننده قدرت حاکم و نحوه اعمال آن است. این مفهوم همواره در طول تاریخ دچار تحول و تطور در برداشت و تفسیر از آن بوده است، از طرفی در یک زمان مشخص نیز مفهوم حاکمیت و تفاسیر از آن به هیچ عنوان دارای شرایط مشابه نبوده است.نگرش حکومت نسبت به عناصری همچون مردم، اقتصاد، مالکیت، مالیات، جایگاه دولت و نظرات پیرامون آن، تفسیر از حاکمیت به عنو...

full text

رفتار سیاسی-اجتماعیِ ویروس کرونای جدید (کووید-19) (با نگاهی به شرایط سیاسی-اجتماعی ایران)

همانند هر پدیده جغرافیایی و طبیعی همچون سیل، زلزله، تغییرات زیست‌محیطی و غیره که آثار و پیامدهایی بر حیات سیاسی-اجتماعی انسان‌ها دارد، به نظر می‌رسد پدیده ویروس کرونای جدید نیز از زمان شیوع و بالأخص از زمان همه‌گیری آن،آثار و پیامدهایی بر زندگی سیاسی- اجتماعی انسان‌ها داشته که توجه اندیشمندان و آشنایان به علوم سیاسی-اجتماعی را به خود جلب کرده است. بررسی آثار، پیامدهای احتمالی و راهکارهای مقابله...

full text

ماهیت سیاسی جنبش های جدید اجتماعی

دموکراسی سیاسی در قرون جدید عمدتا در جهت حق انتخاب کردن و انتخاب شدن گسترش یافته است ولی دموکراسی با بروز جنبش های جدید در راستای موضوعات مختلف نیز توسعه می یابد. با این وجود به نظر می رسد بسط دموکراسی به گونه ای است که با معادلات سیاسی موجود در جوامع پیشرفته صنعتی در تعارض نیست و مدل اجتماعی-اقتصادی موجود را نفی نمی کند. از این رو مقاله حاضر استدلال می شود که جنبش های جدید، جریانی محافظه کارند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  153- 182

publication date 2013-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023